
آفرا بِن
1640- 1689 ¡ انگليسي
آفرا بِن يكي از معدود زناني است كه در انگلستان، با نويسندگي امرار معاش ميكرد و به همين دليل بسيار تحسين شد. او داستانها، نمايشنامهها و شعرهاي زيادي تأليف كرد و تأثير زيادي در توسعهي رمان داشت. او جاسوس دولت هم بود.
قرن هفدهم شاهد گسترش سریع امپراتوریها و اکتشافات سرزمینها بود و در این میان میل بریتانیا برای شناخت سرزمینهای دور افزایش یافت تا بتواند از روایتهایی سر در بیاورد که بخشی از «افسانهی انرژیبخش امپراتوری»هاست. بنابراین جای تعجب نبود که رمان «اوروونوکو»، داستان بردهای از اقیانوس اطلس که در سورینام اتفاق میافتد، با وجود چشمانداز حضور یک «بومی شریف» در مرکز داستان، در اولین انتشارش در ۱۶۸۸ با موفقیت چشمگیری روبهرو شد. نکتهی مهم این است که آفرا بِن این داستان را در زمانی نوشت که صدای بسیاری از زنها در فضای عمومی غایب بود. علیرغم تواضع بِن دربارهی رمانش که این «فقط قلم یک زن» است؛ با این حال در انتهای این متن، درخواست جدی تری دربارهی وضعیت نویسندگی خود عنوان میکند: «امیدوارم اعتبار قلم من در کار نگارش آن اندازه قابل توجه باشد تا نام شکوهمند اوروونوکو در تمام اعصار زنده بماند.»
شروعی نامشخص
جزئیات زندگی بن مشکوک و بحثبرانگیز است، اما این احتمال مطرح است که او با نام واقعی آفرا جانسون در یک خانوادهی فقیر در کانتربری به دنیا آمده باشد. در ۱۶۶۳ مدتی در سورینام که آن زمان مستعمرهی انگلستان بود، زندگی کرد و سالها بعد از تجربهی زندگی در این محیط برای نوشتن معروفترین اثرش «اوروونوکو» استفاده کرد. او در ۱۶۶۴ بلافاصله پس از بازگشت به انگلستان با یوهان بِن، تاجری آلمانی با هلندی، ازدواج کرد اما این ازدواج چندان دوام نیاورد. دو سال بعد، او به عنوان جاسوس دولت استخدام و به هلند فرستاده شد.
تنوع محصول
بِن در همهی ژانرها و طیف گستردهای از موضوعات از عشق، ازدواج، فحشا و تمایلات جنسی گرفته تا سیاست و دنیای بیرحم بردهداری و استعمار نوشت. به ویژه در این عصر، مناظرههای او دربارهی امیال زنانه، در ترانهای از سومین نمایشنامهاش «عاشق هلندی» (۱۶۷۳) و بررسی نقشهای جنسیتی در شعر معروفش با نام «ناامیدی» (1680) شاخص و قابل توجه است. نوزده نمایشنامهی کمدی و تراژیک - کمدی او در فاصلهی سالهای ۱۶۷۰ تا ۱۶۸۰ به اجرا در آمدند.
اگر چه بِن در طول زندگی خود به عنوان یک نویسنده شناخته شده بود، اما محبوبیت او طی دو قرن پس از مرگش، کاهش یافت، زیرا بسیاری، آثار او را شنیع تلقی میکردند. نقد جدی آثار بِن، به دلیل این که او یک نویسندهی زن بود، سالها منع میشد، اما گذشته از شوخطبعی و درخشندگی بسیاری از نمایشنامهها، شعرها و داستانهای کوتاه او، «اوروونوکو» بدون شک یکی از اولین رمانهایی است که تأثیر زیادی بر توسعهي این ژانر داستانی داشته است. با این که این رما،ن پیش از «رابینسون کروزوئه»ي دنیل دفو (۱۷۱۹) نوشته شده، اما اغلب «رابینسون کروزوئه» را به عنوان اولین رمان انگلیسی میشناسند. در سالهای اخیر، آثار بِن به ویژه از سوی فمینیستها و نظریهپردازان ادبی و فرهنگی مورد توجه و تحسین قرار گرفتهاند.
بِن در ۱۶۸۹ درگذشت و در کلیسای وستمینستر به خاک سپرده شد. دو قرن و نيم بعد، ويرجينيا وولف، نویسندهی برجستهی فمینیست، در کتاب «اتاقی از آن خود» (۱۹۲۹) به او ادای احترام کرد؛ «همه زنان باید با هم گل بر آرامگاه افرا بِن بریزند، زیرا این او بود که توانست حق بیان زنان را به دست بیاورد.»
دیدگاه خود را بنویسید