
اورهان پاموك
متولد 1952 ¡ تركيهاي
به جز سه سالي كه در نيويورك اقامت داشت، مابقي زندگي خود را در همان محلهي كودكياش در استانبول گذرانده است. چالش بين شرق و غرب و همچنين ميان سنت باستان و مدرنيته در اغلب رمانهاي او بازتاب دارد.
بعد از این که کمال آتاتورک سال ۱۹۲۳ جمهوری ترکیه را پایهگذاری و آن را جایگزین امپراطوری عثمانی کرد، این کشور دوران پرشتابی از مدرنسازی را پشت سر گذاشت. قانون اساسی جدید به غرب به عنوان الگوی اجتماعی چشم داشت و طبقهی متوسط جدیدی ظهور کرد که با رشد صنعتی کشور، ثروتمند شده بود. پدربزرگ اورهان پاموک یکی از نخبگانی بود که ثروتش را با ساخت راهآهن در ترکیه به دست آورده بود.
تحصیلات و کارهای اولیه
وقتی پاموک در ۱۹۵۲ به دنیا آمد، ثروت خانوادگیاش رو به کاهش بود، با وجود این او در یکی از محلههای شیک استانبول، نیشان تاشی در سمت اروپایی بسفر بزرگ شد. انتظار میرفت که پاموک هم مانند باقی اعضای خانوادهاش مهندس عمران شود، اما او در دل آرزو داشت هنرمند باشد. بعد از فارغالتحصیلی از کالج آمریکایی رابرت در استانبول، تسلیم فشارهای خانواده شد و برای تحصیل در رشتهی معماریِ دانشکدهی فنی استانبول ثبتنام کرد، اما به علت نارضایتی، بعد از سه سال، تحصیلِ این رشته را رها کرد و به دانشگاه استانبول رفت و در نهایت سال ۱۹۷۶ در رشتهی روزنامهنگاری فارغالتحصیل شد.
پاموک از بیست و سه سالگی در حالی که هنوز با مادرش زندگی میکرد شروع به نوشتن رمان کرد. اولین کتابش «جودت بیک و پسرانش» در ۱۹۸۲ منتشر شد که داستان سه نسل از خانوادهای مرفه در نیشانتاشی را روایت میکرد. این رمان نظر منتقدان را به خود جلب کرد و توانست دو جایزهی ادبی برجستهی ترکیه را از آن خود کند. این موفقیت سبب شد پاموک به مکنت مالی کافی برسد و بتواند خانه را ترک کرده و ازدواج کند.
شرق تا غرب
یک سال بعد، کتاب «خانهی خاموش» را منتشر کرد و در ۱۹۸۵ کتاب «قلعهی سفید» را به چاپ رساند که داستانش در قرن هفدهم میلادی در استانبول رخ میداد و به رابطهی ارباب و برده میپرداخت. در آن سال، او به نیویورک نقل مکان کرد و به عنوان محقق مدعو در دانشگاه کلمبیا مشغول به کار شد. در ۱۹۸۸ به خانه برگشت تا همچنان به عنوان یک نویسنده به کارش ادامه دهد. «نام من سرخ» (۱۹۹۸) مانند بسیاری دیگر از کارهای پاموک به بازتاب چالشهای بین دنیای قدیم، جهان اسلام و ارزشهای غرب میپردازد و این بار به دسیسههای هنرمندان دربار سلطان مراد سوم عثمانی مربوط میشد. استفادهی مبتکرانهی پاموک از لغات و طیف وسیعی از ابزارهای ادبی پستمدرن مانند راویان متعدد و نامعمول (مثل یک سنگ و یک جسد) او را در عرصهی بین المللی مطرح کرد. همچنین دولت ترکیه به او نشان معتبر هنر را پیشنهاد داد؛ افتخاری که پاموک آن را رد کرد. با این حال، او در سال ۲۰۰۶ نوبل ادبیات را پدیرفت و پس از آن همچنان به زندگی و کار در خانهاش، در محلهی نیشانتاشي ادامه میدهد.
دیدگاه خود را بنویسید