
يان فان ايك
حدود 1385 تا 1441 § هلندي
يان فان اِيك در سراسر اروپا بسيار تأثيرگذار و مورد توجه بود. او نشان داد كه چگونه رنگ روغني ميتواند رنگها و بافتهاي دنياي واقعي را با غنا و ظرافتي فوقالعاده به تصوير بكشد.
یان خان اِیک برجستهترین نقاش قرن پانزدهم در شمال اروپا محسوب میشد و حتی در ایتالیا (جایی که معمولاً هنرمندان غیر ایتالیایی را تحقیر میکردند) بسیار مورد توجه بود. محقق ایتالیایی بارتولومئو فاچو در سال ۱۴۵۵ در «کتاب مردان نامی» تا آن جا پیش رفت که گفت: «یان فان ایک را بزرگترین نقاش عصر ما میدانند«. یک قرن بعد، جورجو وازاری در کتاب «زندگی هنرمندان»، او را مخترع نقاشی رنگ روغن دانست. امروزه میدانیم که این ادعا نادرست است (خاستگاههای این تکنیک همچنان ناشناخته هستند) اما فان ایک نقاشی رنگ روغن را تا حدی ارتقا داد که در نمونههای پیش از او هرگز دیده نمیشد. علت شهرت چشمگیر او، مهارت ناب و فریبندهاش در این تکنیک بوده است.
نخستین سالها و تأثیرپذیریها
اگر چه فان ایک در طول زندگی خود به شهرت رسیده بود، از نخستین سالهای زندگیاش اطلاعات چندانی در دست نیست و تاریخ تولد او صرفاً قابل تخمین است. نام او اولین بار در سال ۱۴۲۲ ثبت شده است. فان ایک در آن زمان هنرمندی شناخته شده بود بنابراین بعید است که سنش چندان کمتر از ۳۰ سال بوده باشد. از سوی دیگر، او هنوز ازدواج، تولد فرزندان و دو دهه فعالیت را پیشروی خود داشت بنابراین احتمالاً در این زمان سنش از ۴۰ سال بیشتر نبوده است. بدینترتیب، سال تولد احتمالی وی را بین سالهای ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۰ تخمین میزنند. محل تولد او نیز ثبت نشده اما از قرن شانزدهم این عقیده رواج پیدا کرده که اهل شهر مازک در بلژیک امروزی بوده است.
گفته میشود فان ایک دو برادر نقاش به نامهای هوبرت و لمبرت و یک خواهر به نام مارگارت داشت که او نیز نقاش بود. هیچ چیز در مورد مدرسه با آموزش هنری او بر ما معلوم نیست اما ظرافت مینیاتوری قلمزنی او حاکی از آن است که شاید کارش را با تصویرگری نسخههای خطی شروع کرده باشد. «کتاب اوقات شرعی تورین»، اثر قابل توجهی که در حدود سال ۱۴۴۷ تکمیل شد و بعدها در اثر آتشسوزی آسیب دید، تصاویری دارد که با دلایل موجه به او نسبت داده میشود.
فان ایک احتمالاً بسیار باهوش و از نظر اجتماعی موفق بود زیرا نزد کارفرمای اصلی خود یعنی فیلیپ نیک، دوک بورگوندی از احترام بالایی برخوردار بود و دستمزد خوبی دریافت میکرد. فان ایک نه تنها به خاطر مهارتهای هنریاش، بلکه به عنوان یک دیپلمات نیز نزد فیلیپ مورد احترام بود و به مأموریتهای سیاسی بسیاری در خارج از کشور فرستاده میشد.
دیدگاه خود را بنویسید