نیکلای لسکوف، در کنار ایوان تورگنیف، لئو تالستوی و فئودور داستایفسکی مربع رمان نویسی عصر طلایی روسیه رو شکل میدن که البته لسکوف به دلیل بومی تر بودن داستان هاش کمتر دیده شده. این اولین کتابیه که از لسکوف توسط حمیدرضا آتش برآب مستقیما از زبان روسی به زبان فارسی ترجمه شده. لسکوف بیشتر از بقیه نویسنده های اون دوره روسیه دغدغه زبان رو داشته و واسه همین از واژه های نادر و ترکیب واژه های جدید توی کار خودش خیلی استفاده میکرده و شاید همین موضوع باعث کمتر ترجمه شدن و کمتر دیده شدن این غول ادبیات روسیه توی دنیا شده باشه. داستان های لسکوف به شدت تحت تاثیر افسانه ها و قصه های بومی روسیه س و انگار سعی کرده که اون داستان ها رو به نحوی تازه روایت کنه. ایوان سیوریانیچ فلیاگین، شخصیت اصلی رمان زائر افسون شده، رعیت ساده دل و جنگجوی منزوی روسی، داستان پنجاه سال از زندگیش رو به طرزی عارفانه تعریف میکنه و به سبک داستان های بزرگی مثل دن کیشوت سروانتس و ژاک قضا و قدری دنی دیدرو حالت سفرنامه داره و سفریه به عمق آداب و رسوم و تاریخ روسیه. فلیاگین داستان خودش رو از جایی شروع میکنه که شغلش رام کردن اسب های وحشیه. بعدش قهرمان استپ ها رو توی نبردی شکست میده، و روند ماجراهای فلیاگین ادامه پیدا میکنه با مقاومت جلوی وسوسه یه زن افسونگر، فداکاری خودش برای نجات بقیه، دلاوری کردن توی جنگ و تحمل رنج اسیر شدن، تعمید کودکان، نبرد با ابلیس و در نهایت پیشگویی سرنوشت کشورش. مادر فلیاگین موقع تولدش نذر میکنه که اونو به خدا بسپاره و فلیاگین بخاطر اینکه راه دیگه ای رو بره زندگی دنیوی رو انتخاب میکنه و همین باعث شروع ماجراجویی ها و زندگی پر فراز و نشیب فلیاگین میشه که لسکوف سرگذشت اونو با نهایت هنرمندی تعریف میکنه. خیلی از نویسنده های بزرگ روسیه از جمله ماکسیم گورکی، نیکلای لسکوف رو استاد زبان روسی میدونن.