لنین پر حاشیه‌ترین رهبر انقلابی در قرن انقلاب‌هاست. ستایش‌ها و ابراز انزجارها از او هم بین پیروان مارکسیسم و هم بین مخالفان مارکسیسم همیشه وجود داشته است. لنین حتی بین پیروان مارکسیسم، که خود لنین نیز، خودش را از پیروان آنمی‌دانست، و بسیاری از مارکسیست‌ها را مورد انتقاد قرار می‌داد، لزوما شخصیتی محبوب نبوده است. عده‌ای او را بزرگترین پیرو مارکس و عده‌ای نیز وی را دچار کج‌فهمی‌های عمیق درباره اندیشه‌‍‌های مارکس می‌دانند. اندیشه‌های لنین تا به آنجا پیش می‌رود، تا به آنجا شخصی می‌شود که خود به تنهایی تبدیل به یک مکتب فکری، از زیرشاخه‌های مارکسیسم می‌شود. لنینیسم تفکری بود که بسیاری آن را ستودند و به جانشنیان او همچون استالین تاختند چرا که معتقد بودند راه او را ادامه نداده است. و بسیاری نیز از همان ابتدا بوروکراسی بسته و کنترلی او را به نقد کشیدند. اما دراین بین کتابی از لنین خود عامل بحث و جد دیگری در بین پیروان و منتقدان او، به ویژه پست‌مدرن‌های فرانسوی همچون آلتوسر بوده است. دفترهای فسلفی، دفترهای هگل. دراین نقطه نیز باز لنین به قبل و بعد از این اثر، و موافقان و مخالفان او را به تاییدکنندگان وتکذیب کنندگان این یادداشت‌ها تبدیل کرد. لنین قبل از دفترهای فلسفی هگل کتاب دیگری با عنوان «ماتریالیسم و امپریوکریتیسیسم» که اندیشه‌هایی را مطرح می‌کند که کاملا در تضاد با دفترهای فلسفی است. همین امر کتاب دفترهای فلسفی را به نقطه بحث بین اندیشمندان تبدیل کرده است. برخی از اندیشمندان همچون آلتوسر، لنین در کتاب ماتریالیسم و امپریوکریتیسیسم را، لنینی درست‌تتر می‌دانند و برخی نیز به دلیل آن که دفترهای فلسفی پس از ماتریالیسم و امپریوکریتیسیسم نوشته شده است، آن را کتابی ارجح‌تر در اندیشه لنین می‌دانند. دفترهای فلسفی، به عنوان کتابی که جدل‌های بسیاری در اندیشه فلسفی و سیاسی قرن بیستم آفریده است، با ترجمه حسن مرتضوی در دسترس است، تا علاقه‌مندان به این مسائل، امکان مقایسه و تعیین موضع در قبال این فیلسوف را داشته باشند.