
فيليپا فوت
2010- 1920 ¡ بريتانيايي
نام فيليپا فوت با انديشههاي طبيعتگراي اخلاقي و همچنين احياي اخلاق فضيلت گره خورده است. او در مباحث فلسفي معاصر بيشتر به دليل طرح «مسألهي تراموا» شناخته ميشود.
در سال ۱۹۲۰ در پیک خانوادهی بانفوذ در يورکشِر شمالی متولد شد. پدرش یک کارخانهی فولادسازی را اداره میکرد و پدر بزرگش گروور کلیولند، دو دوره (۱۸۸۵ تا ۱۸۸۹ و ۱۸۹۳ تا ۱۸۹۷) رئیسجمهور ایالاتمتحده بود. فیلیپا علیرغم آنکه تحصیلات ابتدایی را به صورت نامرتب گذرانده و تحت نظر يک معلم سرخانه آموزش دیده بود، برای تحصیل در رشتهی فلسفه، سیاست و اقتصاد در کالج سامرویل دانشگاه آکسفورد پذیرفته شد.
طی جنگ جهانی دوم تعادل جنسیتی در دانشگاه آکسفورد تغییر شگرفی کرده بود. بسیاری از فیلسوفان پيشرو قرن بیستم بریتانیا زنانی بودند که در زمان جنگ در آکسفورد تحصیل کرده بودند. از جملهی این فیلسوفان آیریس مرداک، الیزابت اُنسكوم و مري میجلی بودند که همهی آنها جزء حلقهی نزدیکان فیلیپا فوت محسوب میشدند.
حرفهی دانشگاهی
در سال 1942، در مقطع کارشناسی فارغالتحصیل شد. او بعد از جنگ به عنوان مدرس در دانشگاه آکسفورد شروع به کار کرد و در سال ۱۹۴۹، به عضویت (هیأت علمی) این دانشگاه درآمد. او در دو مقالهی خود با نامهای «استدلالهای اخلاقی» و «باورهای اخلاقی» که در سال ۱۹۵۸ منتشر شدند، با این سؤال وارد مبحث اخلاق شد که ارزشهای اخلاقی پرورش یافته (انتخاب شده) هستند یا ذاتی؟
در سال ۱۹۶۹، از عضویت دایمی در آکسفورد انصراف داد و چند شغل کوتاهمدت تدریس را در آمریکا شروع کرد تا آن که سرانجام شغلی ثابت را در دانشگاه کالیفرنیا در لسآنجلس پذیرفت.
طبیعتگرایی اخلاقی
در کتاب «خیر طبیعی» (۲۰۰۱) علیه یک سنت قدیمی فلسفی که میگوید «اخلاق چيزي است كه انسان را از طبیعت متمایز میسازد»، به استدلال میپردازد. بر اساس این سنت، قلمروی طبیعت (آنطور که «بايد» باشد) از يكديگر مجزا هستند. با اين حال، فوت معتقد است كه اخلاق را بايد به صورت طبیعتگرایانه دید. وقتی بگوییم که یک گربهی یک چشم گربهای ناقص است، در واقع داریم میگوییم که چشم او اجازه نميدهد کارهایی را انجام بدهد که گریههای کاملاً سالم انجام میدهند (مانند شکار، قضاوت دربارهی فاصلهها و غیره).
اخلاق فضیلت
فوت معتقد است که فضایل و رذایل نیز باید به همین شکل دیده شوند: به عنوان نقصها و مزیتهایی که به هنگام صحبت از عملکرد ما به عنوان موجودات زنده مطرح میشوند. اگر افرادی را عادل، شجاع با دلسوز خطاب میکنیم، بدینمعنی است که آنها نمونهی کامل «یک انسان دارای کاركرد صحیح» هستند. وقتی افرادی را ترسو یا بیرحم مینامیم، در واقع میگوییم که آنها نقصهایی دارند؛ و این یعنی نمیتوانند به طور کامل کارهایی را بکنند که یک انسان باید انجام دهد.
این درگیری با مفاهیم مزیت و نقص، فیلیپا فوت را در خط مقدم احیای «اخلاق فضیلت» قرار داد. قدمت رویکرد اخلاق فضیلت در نهایت به ارسطو میرسد؛ فیلسوفی که عقیده داشت تمرین فضایل به ما امکان میدهد تا وجود انسانی خود را به طور کامل شکوفا کنیم. اخلاق فضیلت امروزه یکی از حوزههای مهم فلسفه محسوب میشود.
فوت از زمان انتصاب در دانشگاه کالیفرنیا در اواسط دههی ۱۹۷۰ تا زمان بازنشستگیاش همواره بین آمریکا و آکسفورد در سفر بود. او در نودمین سالگرد تولدش در اکتبر ۲۰۱۰ در آکسفورد درگذشت.
دیدگاه خود را بنویسید