معرفی فلاسفه منسيوس

منسيوس

حدود 371 ق‌م تا حدود 289 ق‌م ¡ چيني

منسيوس يا مِنگ دزو يكي از برجسته‌ترين فيلسوفان كنفوسيوسي است. او به ويژه براي تأكيدش بر نيكي ذاتي و نقش محيط محيط در شكل‌گيري شخصيت مشهور است.

منسیوس که در چین با نام مِنگ دزو (استاد مِنگ) شناخته می‌شود، در دوره‌ای از تحولات عظیم سیاسی زندگی می‌کرد که با نام «دوران جنگ ایالات» شناخته می‌شود. همانند کنفوسیوس، منسیوس نیز پدرش را در خردسالی از دست داد و توسط مادرش در فقر بزرگ شد.

بر اساس افسانه‌ها، او و مادرش ابتدا در نزدیکی یک گورستان زندگی می‌کردند و منسیوس جوان به تقلید از گریه‌كن‌هاي مزدور می‌پرداخت (کسانی که در ازای دریافت پول در مراسم تشییع گریه و زاری می‌کردند). آن‌ها سپس در نزدیکی بازار اقامت گزیدند. منسیوس در آنجا می‌چرخید و فریاد فروشندگان را تقلید می‌کرد. سرانجام آن دو به مجاورت مدرسه‌ای نقل مکان کردند و در آنجا بود که منسیوسِ همیشه مقلد، به مطالعه خو گرفت. مادرش این‌جا را به عنوان مکانی مناسب برای سکویت برگزید. این داستان تا حدی خیالی است. اما یکی از مفاهیم اصلی فلسفه‌ی مسیوس را نشان می‌دهد؛ این که محیط در شکل‌گیری شخصیت از اهمیت والایی برخوردار است.

نیکی ذاتی است

به گفته‌ي منسيوس، طبیعت انسان ذاتاً نیک است. او این ایده را با مثال فردی که شاهد سقوط کودکی در چاه است، نشان مي‌دهد. او معتقد است که واکنش طبیعی نسبت به این وضعیت، احساس خطر و پریشانی است و هر احساسی خلاف این، غیرانسانی خواهد بود. اما این سؤال پیش می‌آید که اگر انسان‌ها ذاتاً خوب هستند، چرا بد رفتار می‌کنند؟

ورزاکوه

منسیوس از یک مثال جالب دیگر بهره می‌برد تا نشان دهد که چطور عوامل محیطی می‌توانند این نیکی ذاتی را تباه کنند. او از کوه زیبایی به نام ورزاکوه سخن می‌گوید که زمانی پوشیده از درخت بود. اما درختان قطع شدند و گاوها و گوسفندان را برای چریدن به آن‌جا آوردند تا هر گیاه تازه‌ای را که بر آن می‌روید، نابود کنند. شاید به نظر برسد که این کوه ذاتاً بایر است، اما اگر عوامل محیطی مخرب را از میان بردارید، جوانه‌ها دوباره رشد خواهند کرد.

از نظر منسیوس، ورزاکوه مثالی گویا از هر جنبه‌ی زندگی است که ممکن است به خطا کشیده شود. همه‌ی ما «جوانه‌«های فضیلت را در خود داریم؛ رِن یا نوع‌دوستی، لی یا آداب مناسب، يي ‌یا درست‌کاری، و ژی یا خردمندی. با این حال، عوامل محیطی- مانند فقر یا سوء‌مدیریت سیاسی- این فضایل ذاتی را تحلیل می‌برند. ایده‌ی ورزاکوه نشان می‌دهد که عوامل محیطی نه تنها می‌توانند نیکی‌های ذاتی ما را کم‌رنگ کنند، بلکه می‌توانند جلوی رشد دوباره‌ی این نیکی‌ها را - پس از تحلیل رفتنشان - بگیرند.

مشاوری در سفر

منسیوس همانند کنفوسیوس بیشتر زندگی خود را به عنوان مشاوری آواره و مدام در حال سفر سپری کرد که به شاهزادگان و حکمرانان مشاوره می‌داد. وی طرفدار حکومت انسان‌مدار، مراقبت مناسب از منابع طبیعی، وضع مالیات‌های سبک و ایجاد نظام‌های رفاهی برای حمایت از محرومان بود. در شرایط زمانه‌ی منسیوس، خصوصاً از نظر درباریانِ تشنه‌ی قدرتِ چینِ دوران جنگ ایالات، این ایده‌ها بیش از اندازه رادیکال تلقی می‌شدند.

او همانند کنفوسیوس، در دوران پیری از این که اندیشه‌هایش نتوانستند سیاست‌های بی‌رحمانه‌ی روزگارش را دگرگون کنند، سرخورده شد. با این حال، افکار وی در زمینه‌های اخلاق فضیلت و فلسفه‌ی محیط‌ زیست همچنان از نفوذ فراوانی برخوردارند.