سیر حکمت در اروپا

فلسفه را باید یک عوامل اصلی، و چه بسا اصلی‌ترین عامل رشد یک کشور و یک تمدن دانست. اگر فلسفه را به طور کلی اندیشیدن بدانیم، همین اندیشیدن است که موجب رشد فرهنگی، سیاسی و اقتصادی یک کشور می‌شود. اروپایی‌ها به عنوان توسعه‌یافته‌ترین قاره، مهد فلسفه است که از یونان تا انگلیس را درگیر کرده است. حتی دوران اوج تمدن اسلامی هم به شکلی ه فلسفه مرتبط می‌شود. رشد معماری،هنر، فرهنگ و حتی اقتصاد در اوج تمدن اسلامی موازی با رشد فلسفه و متولد شدن فلافسه‌ای همچون ابن‌سینا، فارابی، سهروردی و ابن‌عربی شد. اما بعدها فلسفه غرب بود که دنیای اندیشه و رشد آن را تصاحب کرد. حال که فلسفه و اندیشه از عوامل توسعه یک کشور است، بدیهی است که کسانی در تاریخ معاصر خودمان که همیشه درگیر تجدد و توسعه بوده است نیز به سمت فلسفه بروند. بسیاری از ما بارها به کتاب‌هایی درباره تاریخ فلسفه برخورده کرده‌ایم. از دنیای سوفی نوشته یوسین گوردر تا کتاب‌های جامع و چند جلدی همچون تاریخ فلسفه راتلج و کاپلستون. اما یک کتاب هست که برای ما می‌تواند کمی متفاوت باشد. سیر حکمت در اروپا نوشته محمدعلی فروغی را باید اولین کتاب جامع نوشته شده درباره تاریخ فلسفه غرب در ایران دانست. محمدعلی فروغی که نقش به سزایی در تاریخ ایران نوین داشته و از مشوق‌های اصلی رضاشاه برای مدرن کردن ایران بود در این کتاب توضیحی روان و متناسب با زبان و ادب فارسی از تاریخ فلسفه غرب را ارائه می‌دهد. فروغی خود درباره تالیف این کتاب می‌گوید که قصد داشته تا کلیدی برای ورد زبان فارسی به فلسفه غرب را ارائه بدهد. کلیدی که هنگام خواندن کتاب این احساس به ما دست می‌دهد که به خوبی از پس آن برآمده است. سیر حکمت در اروپاريا، که هرچند سال‌های بسیاری از نوشتن آن می‌گذرد، اما همچنان یکی از بهترین ورودها به فلسفه برای علاقه‌مندان است. از طرفی حتی برای کسانی که فلسفه را به شکل حرفه‌ای دنبال کرده‌اند نیز، بدون شک خواندن اولین تاریخ فلسفه تالیفی در ایران می‌تواند حرف‌های جدیدی برایشان داشته باشد.