کتاب نازنین اثر فیودور داستایفسکی (فیودور میخاییلوویچ داستایفسکی) نویسنده بزرگ و نامدار روس هستش.
این کتاب رو داستایفسکی توی دوران پختگیش نوشته و ما موقع خوندن این کتاب متوجه پختگی قلم داستایفسکی میشیم.
نازنین شاید تو نگاه اول یه داستان ساده به نظر بیاد اما با خوندن چند صفحه ازش متوجه پیچیدگی این کار میشیم.
داستان کتاب نازنین، ماجرای یه امانت داره که به طور اتفاقی با یه دختر خانومی توی مغازه اش آشنا میشه و تصمیم میگیره که با اون خانوم ازدواج کنه.
ما هیچوقت متوجه اسم این دختر خانوم نمیشیم و راوی داستان همیشه به اسم نازنین ازش یاد میکنه. خب دلیل این اسم و لقب چی میتونه باشه؟
راوی داستان همون امانت داری هستش که شیفته دختر خانوم میشه. امانت دار روبروی ما وایساده و داره ماجرای آشنایی خودش و نازنین رو برا ما تعریف میکنه. اما گهگاهی هم مخاطبش کسایی غیر از ما هستش. و این از ذکاوت و نوآوری داستایفسکی هست.
فرم روایت داستان طوریه که انگار ما داریم یه تک گویی میخونیم. واسه همین این کار برای کسایی که تک گویی هم دوست دارن خیلی میتونه جذاب باشه.
نوع روایت داستایفسکی توی این داستان خیلی هنجارشکنانه بوده؛ داستایفسکی چندین سال قبل نویسنده هایی مثل جویس و پروست و فاکنر و خیلی های دیگه به سبک سیال ذهن نوشته.
نازنین راجب رنجه. از نویسنده ای که خودش هم رنج کشید و توی همه کارهاش توجه زیادی به رنج داشت و ازش نوشت.
مسئله قابل توجه این کار مقدمه ای هستش که داستایفسکی روی این داستان نوشته. توی کارهای قبلیش (مثل جنایت و مکافات و شیاطین و همزاد و یادداشت های زیرزمینی و ...) مقدمه نویسی معمول نبوده. اما پیچیدگی و همزمان کوتاهی این کار داستایفسکی رو ترغیب کرده که یه مقدمه کوتاه راجب این داستان بنویسه.
نازنین برای اولین بار توی ماه نامه یادداشت های نویسنده که متعلق به خود داستایفسکی بود منتشر شد. البته ایده اولیه این داستان قبلا توی همین ماه نامه بسط و گسترش پیدا کرده و داستایفسکی بعد کلی تمرکز و وقت گذاشتن سراغ نوشتن و انتشارش رفته.
یه جا از کتاب میخونیم:
می گویند خورشید همه چیز را جان دوباره می دهد. حالا ببینید خورشید را، انگار خودش هم مرده، مگر نه؟ همه چیز مرده، هر جا را نگاه کنی جز نعش نمیبینی. فقط یک مشت آدم مانده اند و دورشان جز خاموشی هیچ نیست؛ این است دنیا.